Zərərli içkilər

Alkoqol

Alkoqolun döl üçün zərərli olması artıq  təsdiq olunmuşdur.  Bu günə qədər hamiləlik dövründə alkoqol qəbulunun  yol verilən zərərsiz  dozası müəyyən olunmayıb. Bəzi hallarda hamiləlik dövründə spirtli içki qəbul edən qadınlar  nəzərəçarpan defekti olmayan uşaq  dünyaya gətirir. Və əksinə, elə hallar da olur ki, hamiləlik dövründə az miqdarda spirtli içki qəbul edən qadınlar  ciddi  qüsurlu övladlar dünyaya gətirir. Spirtli içkinin dozası ilə yanaşı spirtli içki qəbul olunan zaman embrionun və ya dölün hansı inkişaf mərhələsində olması da çox önəmlidir. İnkişafın elə dövrləri var ki, dölün beyni zərərli maddələrin  neqativ təsirinə daha həssasdır. Elə inkişaf dövrləri də var ki, zərərli maddələr dölə demək olar ki, neqativ təsir göstərmir. Lakin bu inkişaf dövrləri dəqiqliklə müəyyən olunmadığından  yaxşı olar ki, hamiləlik dövründə alkoqol qəbulundan  tamamilə imtina olunsun.

Spirtli içkilərin komponentləri cift vasitəsilə dölə təmas edir. Döl orqanizminin inkişafda olan hüceyrələri ana hüceyrələri ilə müqayisədə zərərli təsirə daha çox məruz qalır. Döl orqanizmində alkoqol səviyyəsi  uzun müddət ərzində yüksək qalır. Döl böyrəklər vasitəsilə  alkoqolu dölyanı mayeyə ifraz edir. Ən əsas problem isə ondan ibarətdir ki, döl yenidən dölyanı mayeni udur. Beləliklə də alkoqol döl orqanizminə bir neçə dəfə daxil olur.

Hamilə qadının spirtli içki qəbul etməsi uşağın psixomotor və intellektual inkişafının ləngiməsinə gətirə bilər. Bu da öz növbəsində təhsil prosesində çətinliklərə, diqqət pozuntusuna səbəb ola bilər. Hətta az miqdarda spirtli içki qəbul olunduqda belə sadalanan fəsadlar qeyd oluna bilər.

Hamiləlik dövründə  orta dərəcədə alkoqol istifadəsi hamiləliyin pozulmasına  səbəb ola bilər. Alkoqoldan hamiləlik dövründə ifrat dərəcədə istifadə edən qadınların uşaqlarında inkişaf anomaliyaları qeyd oluna bilər. Hamiləlik dövründə xroniki sərxoşluq döldə alkohol sindromuna gətirə bilər. Alkohol dölün qanına keçdikdə ilk növbədə qaraciyər, damar sistemi zədələnir və beynin əqli fəaliyyəti müəyyən edən strukturları zədələnir.

Alkoqol tərkibli istənilən içki döl üçün təhlükəli ola bilər!

Qeyd: Öskürəyə və soyuqdəyməyə qarşı  vasitələrin əksəriyyətinin tərkibinə alkoqol daxildir. Hamilə qadınlar bunu nəzərə almalıdırlar. 

Nikotin

Nikotin ciftin qan təchizatına neqativ təsir göstərir. Nəticədə dölün həyati vacib qidalı maddələrlə və oksigenlə təchizatı zəifləyir. Bundan başqa, uşaq orqanizmi zəhərli karbon monooksidlə zəhərlənir. Hamilə qadın özü siqaret çəkir, yoxsa siqaret çəkən insanların  yanındadır – bunun fərqi yoxdur. Siqaret tüstüsünün tərkibində  4000-ə qədər  zəhərli, kanserogen maddə volduğu müəyyən olunmuşdur. Bunların arasında mərgümüş, benzol, qurğuşun, kadmium, karbon monooksid və s. göstərmək olar.  Bu zəhərli maddələr birbaşa dölün qan dövranına keçir və bilavasitə dölə təsir göstərir.

Ananın intensiv siqaret çəkməsinin  nəticələri artıq məlumdur:  az kütləli yenidoğulmuş, qəfləti uşaq ölümü riski,  hiperaktivlik, məktəb illərində təhsildə çətinliklər. Son illərə qədər doğularkən bədən çəkisinin az olmasına ciddi diqqət verilmirdi. Hal hazırda müəyyən olunmuşdur ki, az çəki ilə doğulmuş və həyatlarının ilk həftələrində sürətlə çəki toplamış insanlar gələcəkdə piylənməyə meylli olurlar və bu da ürək-damar sistemi xəstəliklərinin, diabetin inkişafı baxımından ciddi problemdir.  Siqaret çəkən anaların uşaqlarında allergiya və astma ilə xəstələnmə riski 30% yüksəkdir. Uşağın gələcəkdə siqaret çəkəcəyi ehtimalı da yüksəkdir.

Doğuşdan sonra da ətrafdakıların siqaret çəkməsi uşaq üçün təhlükəlidir.  Allergiya, astma, hətta qəfləti uşaq ölümü körpənin yaxın əhatəsində olan şəxslərin siqaret çəkməsi ilə əlaqəli ola bilər.

Hamiləlik dövrü siqareti atmaq üçün  çox yaxşı motivasiyadır.

Kofein

Müasir dövrdə bir çox qadınlar günə  kofe ilə başlayırlar. Lakin hamiləlik zamanı kofe istifadəsinə ehtiyatla yanaşmaq lazımdır. Son tədqiqatlar göstərmişdir ki, hətta gün ərzində 2 fincan kofe  dölə neqativ təsir göstərə bilər. Böyük Britaniyada aparılan tədqiqatlardan biri göstərmişdir ki, hamiləlik dövründə kofe içən hamilələrin uşaqlarının doğularkən çəkisi orta statistik göstəricidən aşağıdır. Gündə 2 fincan kofe qəbulu  yenidoğulmuşun çəkisini təxminən 70 qram azaldır. Qeyd olunanlar qara çaya, kolaya və acı şokolada da aiddir – onların da tərkibinə kofein daxildir. Bir fincan kofedə 30-100 mq kofein, bir espressoda – təxminən 40 mq kofein, bir fincan qara çayda təxminən 50 mq kofein var. Südlü şokoladda kofein 15 mq olduğu halda, qara şokoladda 90 mq-a çatır. Cəmi 45 dəqiqə ərzində bu zərərli maddə demək olar ki, tam şəkildə qana keçir və cift vasitəsilə dölə keçir. Bunlarla yanaşı kofein dəmir, kalsium, vitamin C kimi maddələrin sorulmasının qarşısını alır. Bu səbəbdən yeməkdən sonra tərkibində kofein olan içkiləri istifadə etmək məsləhət deyil.